Dagblad de Limburger: Wie ondersteunt de mantelzorger?

Mantelzorger word je doorgaans niet van de ene op de andere dag. Zeker wanneer het gaat om de zorg voor (schoon)ouders is er vaak sprake van een proces waarbij de zorgtaken langzaam maar zeker in omvang en intensiteit toenemen. “De eerste tijd zien de nieuwe mantelzorgers zich vaak nog niet als zodanig”, zegt Yvonne van de Mortel, mantelzorgcoach en coördinator bij Incluzio Sociale Basis in Venlo. “Heel begrijpelijk, want zolang de ondersteuning nog incidenteel is, ervaart de mantelzorger de zorg in de regel niet als een grote belasting. In die fase is er daarom geen prikkel om op zoek te gaan naar informatie over mogelijke ondersteuning. Als een mantelzorger daar in een later stadium achter komt, is een veel gehoorde reactie: had ik dát maar eerder geweten. Daarom adviseer ik mantelzorgers om zich tijdig te informeren over de ondersteuningsmogelijkheden en organisaties die hen hierbij kunnen helpen. Zo kunnen mantelzorgers in de gemeente Venlo zich abonneren op een nieuwsbrief voor mantelzorgers, zodat ze in een zo vroeg mogelijk stadium op de hoogte worden gehouden van wat er voor ondersteuning is.”

Vrijwel elke gemeente heeft inmiddels een gratis steunpunt voor mantelzorgers. Incluzio Sociale Basis regelt die ondersteuning in de gemeente Venlo. Incluzio organiseert informatiebijeenkomsten over diverse onderwerpen, workshops en activiteiten. Daarnaast bieden zij online trainingen voor mantelzorgers gericht op balans en mindfulness. Ook biedt Incluzio specifieke onlinetrainingen aan, bijvoorbeeld voor ouders van kinderen met autisme in verschillende leeftijdsgroepen, een training voor mantelzorgers van een naaste met dementie of met een Niet Aangeboren Hersenletsel.

Erkenning
Incluzio organiseert ook workshops voor mantelzorgers waarbij het delen van ervaringen centraal staat. Yvonne: “Mantelzorgers krijgen zo erkenning voor hetgeen ze doen. Van de mensen in hun omgeving krijgen ze die niet altijd, omdat zij niet altijd inzien wat het zorgen voor een ander zowel fysiek als mentaal betekent.”
Incluzio zoekt ook naar nieuwe manieren om mantelzorgers met elkaar in contact te brengen en hen zo in de gelegenheid te stellen om ervaringen en tips uit te delen. Zo voerden twee Venlose acteurs in plaatselijk Theater De Garage begin dit jaar enkele interactieve sketches op rond het thema mantelzorg, en dan specifiek met betrekking tot de subthema’s balans en loslaten. Mantelzorgers in het publiek konden
daarop reageren en zo het gesprek met elkaar aangaan over aspecten waar zij tegenaan lopen.
“Nou, er was niet veel voor nodig om het gesprek op gang te brengen”, zegt José Haeijen die samen met Fred van den Bogaard het acteerwerk in De Garage voor haar rekening nam. “Fred is vijftien jaar mantelzorger geweest van zijn inmiddels overleden vrouw Ennie en ik ben intussen alweer een aantal jaren mantelzorger van mijn man Emile, die COPD heeft. Fred en ik weten dus alle twee verdraaid goed waar we het over hebben als het om mantelzorg gaat. Dat wilden we overbrengen op het publiek.”

Loslaten
“Wat vooral opviel was dat de bezoekers het heel erg fijn vonden om hun ervaringen te delen met lotgenoten. Zelf heb ik tegenwoordig veel steun van de medewerkers van de Buurtzorg. Die zijn er voor Emile, maar hebben gelukkig ook een luisterend oor voor mij. Iedere mantelzorger heeft zijn eigen verhaal, al herkent iedereen een aantal aspecten van de zorg voor een naaste. Bijvoorbeeld de moeite die het kost om de zorg soms even los te laten en zonder schuldgevoel zo nu en dan voor jezelf te kiezen.
Ik ga geregeld naar de film, ik zing bij een koor, zit bij een kaartclubje en hou van lekker koken. Die dingen heb ik echt nodig om even bij te tanken. Anders hou je het gewoon niet vol om continu te zorgen voor iemand met wie je ook een emotionele band hebt. Als Emile een slechte periode heeft, ben ik mee ziek met hem. Ik hoorde dat ook van andere mantelzorgers in De Garage.”
Volgens mantelzorgcoach Yvonne van de Mortel bleek uit het enthousiasme van de bezoekers in Theater De Garage overduidelijk hoe groot de behoefte is om elkaar te ontmoeten, ervaringen te delen en elkaar bij te staan met advies. “Daarom houden we in juni nog zo’n interactieve avond, dan met nieuwe sketches over andere aspecten van de mantelzorg.”

Geen kattenpis
Mantelzorgers die even op adem willen kunnen komen, kunnen op een aantal plekken in Limburg hun ‘zorgmantel’ even aan de kapstok hangen en een beroep doen op tijdelijke hulp, bijvoorbeeld bij Logeerhuis Kapstok in Venray. De naaste die afhankelijk is van mantelzorg kan daar een korte periode logeren en de nodige zorg krijgen, zodat de mantelzorger bijvoorbeeld even op vakantie kan. Geen overbodige luxe, want mantelzorgen geeft veel voldoening, maar kan ook erg veel van je vragen, zeker als de zorg intensiever wordt en steeds meer tijd en energie kost. Om met José Haeijen te spreken: “Het is geen kattenpis.”

Tot slot: Wil jij meer informatie over Incluzio Sociale Basis te bieden heeft voor mantelzorgers? Bezoek dan de website via: https://www.incluziosocialebasis.nl/onderwerpen/mantelzorgondersteuning/
Hier vind je ook informatie over het combineren van werk met mantelzorg, tips voor jonge mantelzorgers, vervangende mantelzorg en andere ondersteuningsmogelijkheden. Op de site kun je je tevens aanmelden voor de nieuwsbrief mantelzorg.